Cái tên David Candaux có thể làm bạn thấy xa lạ, nhưng bạn sẽ thấy quen thuộc với những chiếc đồng hồ đáng kinh ngạc mà Candaux đã tham gia sáng tạo, 2 chiếc trong số đó là đồng hồ Jaeger-LeCoultre Hybris Mechanica Grande Sonnerie và MB&F HM6 Space Pirate. Trong nhiều năm, Candaux đã đứng sau hậu trường tại một số nhà sản xuất đồng hồ nổi tiếng nhất ở Thụy Sỹ với tư cách là một nhà thiết kế những cỗ máy đồng hồ (concepteur horloger), việc xây dựng các bộ máy là một trong những công việc sáng tạo và phức tạp nhất trên thế giới. Candaux hiện đã tự mình bước ra ngoài và bộ sưu tập đầu tiên của anh chắc chắn rất đáng lưu tâm.

Bệnh Viện Đồng Hồ hân hạnh giới thiệu đến quý khách loạt bài viết về các nghệ nhân đồng hồ độc lập (independent watchmaker), kính mời quý vị theo dõi.

• Kari Voutilainen, tình yêu từ Môtiers

Thật khó để giải thích chiều rộng về mặt kỹ năng của Candaux, vì chữ “watchmaker” – “người thợ đồng hồ” có phần hiểu sai trong ngôn ngữ tiếng Anh. Nói một cách đơn giản, hầu hết các “thợ làm đồng hồ” – “watchmaker” không làm đồng hồ. Candaux thì có. Trong tiếng Pháp, thuật ngữ “concepteur horloger” (tạm dịch là “designer watchmaker” – “người thợ thiết kế đồng hồ” được sử dụng thay thế. Nhưng Candaux không chỉ phác thảo những bộ vỏ và mặt số đẹp mắt trên giấy, anh còn làm tất cả các phần việc liên quan đến kỹ thuật như: tính toán bộ bánh răng truyền động, sắp xếp đường kính cao độ trên bưởng máy chính và thiết lập các khoảng trống dọc cho các bánh răng. Đây là một công việc hiếm hoi ngay cả ở Thụy Sĩ, và đây cũng là một phần lý do tại sao anh đã dành gần 20 năm tại Jaeger-LeCoultre. Để làm việc này, bạn cần phải làm có một nền tảng vững chắc như một thợ làm đồng hồ, cũng như kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật cơ khí. Bằng chứng về điều này ở việc Candaux nắm giữ rất nhiều bằng sáng chế kỹ thuật đồng hồ.

Candaux sinh ra và lớn lên tại vùng Vallée de Joux nổi tiếng của Thụy Sĩ, vùng có phần lớn ngành công nghiệp chế tạo đồng hồ ngày nay. Cả ông nội và cha anh đều làm thợ đồng hồ, điều này đã mang đến cho Candaux một nền tảng tốt trong nghề. Năm 15 tuổi, Candaux đăng ký học tại trường kỹ thuật Vallée de Joux, nơi anh bắt đầu chương trình học nghề. Ngay sau khi tốt nghiệp, Candaux bắt đầu làm việc tại tại Jaeger-LeCoultre trong Bộ phận Phục hồi (Restoration Department) của hãng. Cuối cùng, Candaux đáp đến Bộ phận các Cơ cấu Phức tạp (Complication Department) nơi anh làm việc với chiếc Hybris Mechanica Grande Sonnerie ngoạn mục. Sau Jaeger-LeCoultre, anh bắt đầu một công ty phát triển bộ máy độc lập tên là Du Val Des Bois.

>>> Tìm hiểu ngay: Khái niệm “Complication là gì?”

Loạt đồng hồ đầu tay của Candaux, 1740 First 8, được đặt tên theo năm mà Candaux bắt đầu làm việc tại Vallée de Joux (một nhà máy tên là Meylan). Đồng hồ có thiết kế đối xứng với chỉ số dự trữ năng lượng ở góc 12h, mặt số hiển thị giờ và phút ở góc 3h, núm chỉnh giờ bật lên ở góc 6h và tourbillon nghiêng 30 độ ở góc 9h. Chúng tôi đã may mắn có được cái nhìn cận cảnh về ba chiếc đồng hồ của Candaux, bao gồm một chiếc DC6 Half Hunter có động cơ quay phức tạp, chiếc DC1 First 8 và chiếc pièce unique (độc bản) làm nổi bật một kiểu hoàn thiện vát kim cương tuyệt vời trên những chi tiết cầu máy.

Độ hoàn thiện trên các bộ máy của Candaux không ai sánh kịp. Hãy nghĩ đến những phần vát cắt cực kỳ ăn ảnh, nhiều góc bên trong sắc nét và một thứ hoạ tiết sọc Geneva đầy tinh tế. Trên đỉnh cao của sự hoàn thiện hoàn mỹ, tất cả các chi tiết cầu máy được đặt nghiêng với góc 3 độ để nhấn mạnh hơn nữa hoàn thiện đẹp đẽ. Điều này mang lại hiệu ứng hình ảnh của thác nước, làm cho bộ máy trở nên ngoạn mục dưới ánh sáng rực rỡ. Điều có ý nghĩa là sự hoàn thiện của Candaux rất tinh tế, vì anh ấy sống rất gần gũi và đã học được từ người hoàn thiện xuất sắc Philippe Dufour.

Phải có rất nhiều bản lĩnh để rời bỏ một công việc ổn định tại một công ty lớn và bắt đầu thương hiệu của riêng bạn. Bên cạnh việc cần phải tiếp tục làm việc với trình độ kỹ thuật, thiết kế và hoàn thiện cao như vậy, Candaux giờ đây cần phải đảm nhận các khía cạnh khác của ngành kinh doanh đồng hồ, như marketing, phân phối và dịch vụ. Nói một cách đơn giản, nó không dễ dàng. Nhưng Candaux, với tư cách là một cá nhân và D. Candaux, với tư cách là một thương hiệu, sẽ sớm không bị chậm lại. Tôi đã nói chuyện với Candaux để tìm hiểu thêm về động lực và lý tưởng của anh ấy.

Q: Anh đã đến học tại trường chế tạo đồng hồ vào năm bao nhiêu tuổi? Đó là ngôi trường nào?

DAVID CANDAUX: Tôi bắt đầu học nghề từ năm 15 tuổi vào năm 1994. Tôi là người duy nhất tại thời điểm đó bắt đầu sớm như vậy. Học nghề có nghĩa là bạn sẽ chia một nửa thời gian của bạn tại nhà máy và một nửa ở trường trong 3 năm. Năm thứ tư tôi dành hoàn toàn ở trường. Tôi đã thực hành tại Jaeger-LeCoultre và học lý thuyết tại Trường Kỹ thuật của Vallée de Joux (ETVJ). Chính trong thời gian đó, tôi đã rất may mắn khi gặp được Günther Blümlein. Một ngày nọ, anh ấy theo dõi công việc của tôi và nói với tôi câu này mà tôi sẽ không bao giờ quên: “Trái tim của anh tưởng tượng ra nó và tinh thần anh dựng xây nó” – “Le coeur et l’esprit” – “trái tim và khối óc”. Tôi cũng có được niềm vui to lớn khi được cộng tác với ông Henry-John Belmont, một người có lòng nhân đạo tuyệt vời và có nhiều đam mê với nghề chế tác đồng hồ.

Q: JLC có phải là nơi làm việc đầu tiên của anh ngoài trường chế tạo đồng hồ không? và anh đã làm việc ở bộ phận nào?

DAVID CANDAUX: Vì tôi đã học nghề tại JLC, nên việc ở lại và bắt đầu làm việc ở đó là hợp lý. Tôi giữ các vị trí khác nhau tại JLC. Lần đầu tiên là vào năm 1998 tại bộ phận Phục chế đồng hồ cổ. Năm 2001, tôi phụ trách Phòng đào tạo. Sau đó, từ năm 2004 đến 2011, tôi chuyển đến Phòng kỹ thuật để phát triển và hoàn thiện các cơ cấu Grand Complication. Trong suốt những năm này, tôi đã gặp những người thợ làm đồng hồ tuyệt vời như Gabriel Locatelli, người đã dạy tôi trật tự và tính kỷ luật. Tôi đã làm việc trên rất nhiều dự án. Những dự án chính là bộ lặp phút Master bằng bạch kim với tiếng chuông rất lớn, Reverso Triptyque và cuối cùng là Hybris Mechanica (sự cải thiện âm lượng là thành tựu chính). Tôi đã làm việc tại JLC từ năm 1994 đến 2011, tổng cộng là 17 năm.

Q: Anh đã bắt đầu Du Val De Bois ngay sau khi rời  JLC? Và anh đã hợp tác với thương hiệu nào cho Du Val Des Bois?

DAVID CANDAUX: Vâng, tôi đã bắt đầu với Du Val De Bois ngay sau khi rời JLC với ba đối tác của mình. Sau 17 năm tại JLC, đó là một trải nghiệm tuyệt vời để khám phá cách tiếp cận và triết lý khác nhau của tất cả các thương hiệu khác nhau mà chúng tôi hợp tác. Về vấn đề tôn trọng và bảo mật, tôi không thể đề cập đến bất kỳ cái tên nào, nhưng tôi có thể nói với bạn rằng họ là những thương hiệu lớn trong ngành.

Q: Tại sao anh chọn tạo ra những chiếc đồng hồ với thương hiệu riêng của mình sau nhiều năm làm việc đằng sau hậu trường cho các thương hiệu nổi tiếng?

DAVID CANDAUX: Chế tạo đồng hồ luôn là cuộc sống của tôi, nhưng tôi chưa bao giờ thực sự có cơ hội dành nhiều thời gian để tập trung vào kỹ nghệ chế tác thủ công trên bàn kỹ thuật, vì vậy cuối cùng tôi đã buộc mình phải thực hiện ước mơ và bắt đầu tự chế tạo đồng hồ. Sau một thời gian làm việc một mình, tôi được tự do thực hiện phương châm của mình: Trái tim và Tâm trí! Động thái lớn này cũng được hỗ trợ bởi ý tưởng hợp tác với cha tôi, Daniel, người đã làm việc 55 năm với tư cách là thợ đồng hồ, 29 năm trong số đó là tại Patek Philippe. Ông đã làm tổng 14 chiếc đồng hồ tuyệt vời trong sự nghiệp của mình. Thật tuyệt vời khi học hỏi mỗi ngày từ một người có nhiều kinh nghiệm như ông.

Q: Ý tưởng đặt nghiêng các chi tiết cầu máy một góc 3 độ của anh đến từ đâu?

DAVID CANDAUX: Thế hệ của tôi bắt đầu làm việc trong môi trường 2D và nhanh chóng phát hiện ra các công cụ mới để phát triển CAD trong môi trường 3D. Đó là một cải tiến lớn cho chất lượng kỹ thuật, tôi cũng nghĩ nó có thể đem đến sự trợ giúp rất lớn để trang trí và “chơi” với ánh sáng trên các bộ máy. Triết lý của tôi trong chế tạo đồng hồ không chỉ là cải thiện thời gian, độ chính xác và độ tin cậy. Nó cũng nhằm mục đích duy trì sự hoàn thiện bằng tay trên các bộ máy, mà tôi đã học được từ Philippe Dufour. Tôi đã biết Dufour trong 30 năm, vì anh ấy là hàng xóm của tôi và là người cố vấn của tôi tại AHCI. Ví dụ, Hoạ tiết trang trí Côtes du Soillat mà tôi đã phát triển có tác động trực quan hơn nhiều bằng cách sử dụng độ nghiêng. Do đó, thật hợp lý khi tôi đặt bộ máy nghiêng như vậy vì nó mang lại cái nhìn tổng thể hoàn toàn khác biệt ở mỗi góc nhìn. Bên cạnh đó, phần máy nghiêng 3 độ cho phép bạn dễ dàng quan sát mặt số đồng hồ hơn khi nó hướng trực diện về phía bạn.

Q: Góc nghiêng 3 độ có gây ra mối lo ngại đặc biệt nào khi lắp ráp đồng hồ không?

DAVID CANDAUX: [Cười lớn] Ôi Chúa ơi, có chứ! Lần đầu tiên tôi lắp ráp nguyên mẫu, có rất nhiều vấn đề. Tôi cũng gặp khó khăn tương tự khi trang trí trên chất liệu titan. Bạn học được rất nhiều mỗi ngày! Nhưng sau một thời gian làm việc với các kỹ thuật và công cụ thích hợp, nó đã trở thành một thói quen và trở nên bình thường với tôi.

Q: Xin vui lòng cho chúng tôi biết về pièce unique mà anh đã hoàn thành gần đây, chúng có một hoạ tiết đặc biệt trên các chi tiết cầu máy?

DAVID CANDAUX: Đây là sản phẩm hoàn thiện thủ công truyền thống rất đặc biệt, được gọi là “Pointe du Risoux”, trên titan. Nó thực sự rất khó khăn và phức tạp để làm việc và hoạ tiết này làm cho nó trông giống như kim cương.

Q: Anh cũng sẽ cho chúng tôi biết về chiếc đồng hồ đã hoàn thành gần đây với vỏ gắn kim cương?

DAVID CANDAUX: Tôi đã luôn nghĩ sẽ không làm đồng hồ trang sức. Tuy nhiên, một ngày nọ, tôi có một cuộc thảo luận rất thú vị với một thợ cắt kim cương, anh ấy nói với tôi rằng đồng hồ của tôi gần như không thể gắn được kim cương vì hình dạng rất đặc biệt của phần vỏ. Với điều này, anh ấy đã thúc đẩy tôi khi tôi luôn nói không có gì là không thể. Tôi đã thực hiện thử thách đó tự mình thực hiện điều này cùng với 1 thợ gắn kim cương và 1 thợ cắt kim cương khác. Điều đó gần như hiện thực với 484 viên kim cương, có 396 kích cỡ và hình dạng khác nhau! Nó gần như là không thể, nhưng bây giờ nó là một thứ gì đó rất độc đáo.

Q: Chúng tôi có thể mong đợi gì từ anh trong tương lai?

DAVID CANDAUX: Tôi có rất nhiều ý tưởng đang thảo luận với những người bạn đồng hồ của mình. Tôi thích cộng đồng của mình ở đây, tại Vallée du Joux, và tôi rất vui khi có bạn bè để trao đổi ý tưởng về các dự án mới. Tôi đang làm việc với một vài thứ rất đặc biệt, đơn giản, mặc dù được yêu cầu bởi rất nhiều nhà sưu tập. Vì vậy, hy vọng tôi có thể nói với bạn sớm và tôi sẽ đáp ứng được mong đợi của mọi người. Tuy nhiên có những quy tắc mà tôi không muốn bỏ qua. Tôi sẽ không bao giờ hy sinh các kỹ thuật thủ công và mức độ hoàn thiện cao, do đó tôi sẽ luôn bị hạn chế trong sản xuất. Nhưng tôi muốn giữ nét riêng của mình, được làm bằng tay bởi D. Candaux, cho các nhà sưu tập của tôi..

Q: Những người thợ đồng hồ nào mà anh ngưỡng mộ ngày hôm nay?

DAVID CANDAUX: Sâu thẳm từ trái tim mà nói, đó là cha tôi và Philippe Dufour. Nhưng từ niềm đam mê, tôi sẽ kể ra các nhà sản xuất đồng hồ hoặc thương hiệu có cùng tình yêu với kỹ thuật và sự hoàn thiện, như Greubel Forsey, Julio Papi, Romain Gauthier, François-Paul Journe, Kari Voutilainen, Rexhep Rexhepi và cuối cùng, Richard Mille. Richard Mille đã cách mạng hóa thiết kế đồng hồ và thực sự đưa nó lên một tầm cao mới.

Để biết thêm thông tin về đồng hồ của David Candaux, hãy truy cập trang web của anh ở đây.